تجارت مشارکتی

تجارت مشارکتی (C-Commerce) شیوه‌ای از کسب‌وکار مبتنی بر همکاری با رقبا در بستری است که فناوری اطلاعات و ارتباطات فراهم کرده است. تجارت مشارکتی به عنوان یکی از پدیده‌های بزرگ قرن ۲۱ گونه‌ای از کسب‌وکار است. این روش بر پایه فناوری اطلاعات و با هدف ایجاد ارتباطات و تعاملات یکپارچه بین تامین کنندگان، تولیدکنندگان، توزیع کنندگان و مشتریان صورت می‌گیرد. تجارت مشارکتی نوعی تجارت بدون کاغذ است که صرفه جویی در زمان، هزینه و نیروی انسانی را به دنبال داشته و بهره‌وری سازمانی را افزایش داده است.

همرقابتی (Coopetition) اصل زیربنایی تجارت مشارکتی است که برای توصیف رقابت همکارانه پیشنهاد شده است. هم رقابتی شامل همکاری (Cooperation) و رقابت (Competition) است و از نظری بازی‌ها گرفته شده است. همرقابتی در سطوح درون سازمانی و میان سازمانی روی می دهد. در سطح میان سازمانی همرقابتی زمانی شکل می گیرد که شرکت‌ها با هم نهشتی نسبی منافعشان با یک دیگر تعامل دارند. در سطح درون سازمانی همرقابتی میان افراد یا واحدهای عملیاتی درون یک سازمان مشخص رخ می‌دهد.

اکنون سازمان‌ها در عین حال که بصورت مستقل و خودمختار عمل می‌کنند اما در عین حال، فعالیت‌هایی را به همراه سایر سازمان‌ها انجام می‌دهند. این نوع فعالیت مشترک بین سازمان‌های تجاری مختلف که عمدتا با استفاده از فضای مجازی اینترنت انجام می‌شوند را تجارت مشارکتی یا c-commerce می‌نامند. در این مقاله کوشش شده است تا این مفهوم جدید کسب‌وکار تشریح شود.

تجارت مشارکتی چیست؟

امروزه مبحث تجارت مشارکتی به عنوان یکی از مهمترین مسائل و دانش روز مطرح می‌شود. این دغدغه بنیادین کشورهای توسعه نیافته و یا در حال توسعه استی زیرا اینگونه کشورها می‌دانند با کوچکترین کوتاهی در این زمینه، به زودی به طور کامل از میدان تجارت جهانی کنار می‌روند. همین بهره اندک خود را نیز به کشورهای توسعه یافته صنعتی که با این تجارت نوین همگام شده اند، خواهند سپرد. در تجارت مشارکتی بر خلاف تجارت سنتی که همیشه سعی بر از دور خارج کردن دیگر همکاران بوده، برای موفقیت آنها سعی و تلاش می‌گردد. زیرا موفقیت آنها ضامن موفقبت بالاسری‌ها و شکست آنهانیز باعث شکست بالاسری‌ها می‌گردد.

به همین دلیل در این سیستم باید کوشش کنید زیر مجموعه‌های خود را به موفقیت برسانید. این شیوه ضامن موفقیت کسب‌وکار است. در مدیریت بازرگانی عصر حاضر، روش تجارت سنتی پاسخگوی رشد سریع فناوری، افزایش تولید و تقاضا نیست. زیرا روش‌های مبتی بر کاغذ، متضمن تاخیرها و هزینه‌های فراوان بوده است. فواصل جغرافیایی زیاد، تفاوت زبانها و فرهنگها، اتلاف زمان از موانع گسترش و نیز عدم کارایی تجارت سنتی هستند.

از این رو دست اندرکاران تجارت بین‌المللی در سطح سازمان ملل، بانک جهانی و … با هدف افزایش بهره‌وری و کارایی، کاهش هزینه‌های مالی، زمانی و … به فکر استاندارد کردن روش‌های بازرگانی با استفاده از رایانه‌ها و شبکه‌های مخابراتی و ارتباطی افتادند. بدین ترتیب مفهوم تجارت مشارکتی شکل گرفت. از طرفی تعامل بین مشتریان و پیماکاران و تامین کنندگان مساله‌ای بسیار زمان‌بر و پر هزینه است. تنها با بهره‌گیری از ابزارهای مناسب، انعطاف پذیری و قابلیت ارتقا در قالب یک سیستم یکپارچه ضرورت یافته به طوری که محصول نهایی باید قابلیت فعالیت در فضای تجارت مشارکتی را داشته باشد.

مدل زیرساخت‌های تجارت مشارکتی در سازمان

فناوری اطلاعات و تجارت مشارکتی

در دوران فعلی محدوده فعالیت‌های سازمان‌ها برای برآوردن نیازهای مشتریان در سرتاسر جهان گسترده شده است، لذا مدیریت عملیات، اطلاعات و تصمیم‌گیری امری بسیار پیچیده و سخت است. به علاوه چالش‌های دیگری نیز مانند چالش‌های جهانی شدن، برآوردن نیازهای مشتریان، هزینه‌های پشتیبانی، مدیریت هزینه و رقابت بر سر راه است. همچنین هماهنگی عملیاتی و سازمانی، مدیریت موثر هزینه‌ها و پاسخگویی سریع به مشتریان و تصمیم‌گیری مبتنی بر دانش همگی در سایه راه اندازی سیستم‌های نوین، یکپارچگی عملیاتی و مبتنی بر دانش قابل تحقق است که در محیط مشارکتی کار کند. ازطرفی فناوری اطلاعات و ارتباطات محور توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای مختلف قرار گرفته است.

مشارکت در دنیای تجارت یک اصل مهم برای بهبود و کاهش زمان طی شده برای رسیدن به هدف می‌باشد.
اکبر مهدی پور

تجارت مشارکتی یکی از نمودهای عینی انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه‌های اقتصادی است. ظهور اینترنت و تجاری شدن آن در دهه‌های اخیر شیوه‌های سنتی تجارت را متحول نموده است. تجارت مشارکتی انقلابی در شیوه‌ها و رویه‌های تجاری گذشته ایجاد کرده و سرعت و صرفه جویی را در بهترین وجه ممکن جامه عمل پوشانده است. این فناوری، با رفع موانع فراروی تجارت بین‌الملل روند تجارت جهانی را تسریع مینماید. تجارت مشارکتی از مزایا و پیامدهای اقتصادی مهمی از قبیل گسترش بازار، کاهش قیمت منابع تولید، ارتقاء بهره‌وری، کاهش هزینه‌های مبادلاتی، ایجاد اشتغال و کاهش تورم برخوردار بوده و در رشد درون زای اقتصادی نقش محوری دارد.

خلاصه و جمع‌بندی

در بیانی ساده ارتباط یا ارتباطات به معنای فرایند انتقال اطلاعات تعریف شده است. اطلاعات یکی از عناصر کلیدی فرایند ارتباطات است. توسعه ی اطلاعات پدیده ی جدیدی به حساب نمی آیدو در واقعه روند تدریجی است که از گذشته ی دور تا کنون وجود داشته است. فناوری ارتباطات دومین عنصر اصلی این فرایند است همانند فرایند توسعه ی اطلاعات اندیشمندان برای این بعد از فرایند ارتباطات نیز انقلاب یا تحولی بنیادین متصور نیستد.بدین معنی که فرایند توسعه ی فن آوری ارتباطات نیز از ابتدای تاریخ بشری وجود داشته است.

در تشریح ویژگی‌های فوق، می‌توان مهمترین این ویژگی‌ها را شامل مواردی نظیر:

جهان شمول بودن: به دلیل عدم رعایت مرزهای جغرافیایی در توزیع اطلاعات ،فناوری‌های جدید اطلاعاتی، امکان برقراری ارتباط بین واحدهای پراکنده سازمانی را به نحو اثربخش و کارآ فراهم کرده است.

دوطرفه بودن: تعاملی یا دوطرفه بودن یکی از چالش‌های ارتباطات الکترونیکی است. بدین معنی که مجازی شدن ارتباطات تجاری باعث عدم امکان پاسخگویی سریع به واکنش‌ها شد. اما فناوری جدید ارتباطی این فرصت را ایجاد می‌کند که بتوان به نحو چشمگیری تعاملات دو طرفه با مشتریان را از طریق ابزارهای الکترونیکی برقرار نمود.

۲۴ساعته بودن: این واژه گاهی قابلیت دسترسی نامیده می‌شود.محدودیت‌های زمانی برای فعالیت‌های تجاری معمول مانند محدودیت‌های شبانه روز و روزهای تعطیل، عملاٌ در خدمات رسانی تجاری به صورت بهنگام و ۲۴ ساعته،وجود ندارد.

چند کالانه بودن: یکی از مهم ترین ابعاد مرتبط با فرآیند دیجیتالی شدن، بعد چند رسانه‌ای می‌باشد. این مفهوم،اشاره به توانایی فناوری جدید برای تحویل اطلاعات از مسیرهای مختلف متن، تصویر،صدا،فیلم متحرک و … دارد.

دانلود اصل مقاله تجارت مشارکتی